پس از برنامه‌ریزی برای راه اندازی سایت وارد مرحلهٔ اجرایی می‌شویم و کار طراحی سایت شروع می‌شود. برای این کار دو انتخاب پیش رو دارید: می‌توانید خودتان کار طراحی سایت را به عهده بگیرید (DIY، کلمهٔ اختصاری برای این حالت است که مخفف Do It Yourself، به فارسی، «خودت انجامش بده» است) یا آنکه از کسی که در این زمینه تخصص و تجربه دارد درخواست کمک کنید (DIFM، کلمهٔ اختصاری برای این حالت است که مخفف Do It For Me، به فارسی «برایم انجامش بده» است). اما پیش از آنکه معایب و مزایای این دو روش را بررسی کنیم، بهتر است کمی دربارهٔ پایه و اساس سایت شما، یا همان هاستی که انتخاب می‌کنید صحبت کنیم.
انتخاب‌هایی را که برای هاست پیش رو دارید در نظر بگیرید
اگر سایت را به عنوان خانه در نظر بگیریم، آنگاه دامنهٔ سایت شما آدرس خیابان، و هاستی که برای سایت انتخاب می‌کنید، طرح کلی زمینی خواهد بود که ساختمان خانه بر روی آن بنا شده است. فرقی نمی‌کند خانهٔ شما چقدر مستحکم باشد، اگر زیربنای آن ضعیف باشد، مطمئنا در آینده به مشکل برخواهید خورد.
چه خودتان کار طراحی سایت را به عهده بگیرید، چه این کار را به فرد متخصص بسپرید، در هر دو صورت باید پلتفرم باکیفیتی را به عنوان هاست سایت خود انتخاب کنید و تنها در صورت انتخاب چنین هاستی است که کارایی سایت در حد قابل‌قبولی خواهد بود. پیش از آنکه برای راه اندازی سایت اقدام به خریداری هاست کنید، بهتر است برای انتخاب هاست مسائل زیر را مد نظر قرار دهید:
قابل‌اطمینان بودن هاست: حتی اگر سایت‌تان از لحاظ سرعت بهینه‌سازی شده باشد، مدت‌زمانی که هاست خریداری شده توسط شما در دسترس خواهد بود (برای اشاره به این مدت‌زمان از اصطلاح آپ‌تایم، به انگلیسی Uptime، استفاده می‌شود) می‌تواند بر چگونگی بارگذاری و دسترسی به سایت شما تأثیر بگذارد، بنابراین بهتر است به ضمانت‌هایی که هر شرکت فروش هاست ارائه می‌کند توجه داشته باشید.
پشتیبانی: فرض کنید دسترسی به سایت‌تان در ساعت ۲ بامداد قطع شود، در این صورت چه اتفاقی خواهد افتاد؟ آیا امکان برقراری ارتباط با شرکتی را دارید که هاست را در اختیار شما گذاشته است یا باید تا صبح روز بعد صبر کنید؟ دسترسی به سایت باید همیشه برقرار باشد و قطع این دسترسی، حتی اگر برای مدت‌زمانی کوتاه باشد، به زیان کسب‌وکار شما خواهد بود، بنابراین بهتر است شرکتی را برای خرید هاست انتخاب کنید که در هفت روز هفته و ۲۴ ساعت شبانه روز پشتیبانی داشته باشد.
ذخیره‌سازی یا استوریج: (ذخیره‌سازی یا استوریج، به انگلیسی Storage، به هر فضایی اشاره دارد که اطلاعات در آن ذخیره می‌شود) انتخاب ذخیره‌سازی یا استوریج مناسب تا حدود زیادی به نوع سایتی بستگی دارد که قصد راه اندازی آن را دارید. آیا به کار عکاسی مشغول هستید و هدف‌تان از راه اندازی سایت، به نمایش گذاشتن نمونه‌کارهایتان است؟ در این صورت برای بارگذاری عکس‌های خود به فضای قابل‌توجهی نیاز پیدا خواهید کرد. بسیاری از شرکت‌های ارائهٔ هاست، ذخیره‌سازی «نامحدود» در اختیار شما قرار می‌دهند، با این حال بهتر است بیشتر در این مورد این دسته از خدمات‌شان پرس‌وجو کنید.
پهنای باند: پهنای باند (پهنای باند، به انلگیسی Bandwidth، به پهنای ارتباطی‌ای اشاره دارد که اطلاعات از طریق آن منتقل می‌شود) و ذخیره‌سازی ارتباط نزدیکی با هم دارند. هرچه سایت‌تان بزرگ‌تر باشد، اطلاعاتی که به هنگام ورود بازدیدکنندگان در اختیارشان خواهید گذاشت، بیشتر خواهد بود و به همان میزان، به پهنای باند وسیع‌تری احتیاج پیدا خواهید کرد.
توسعه‌پذیری (یا مقیاس‌پذیری): (توسعه‌پذیری به سیستم‌هایی اشاره دارد که توانایی پاسخگویی به درخواست‌های در حال افزایش را داشته باشند) مشخصا هر کسی از افزایش قابل‌توجه ترافیک ورودی به سایتش استقبال می‌کند، اما بهتر است پیش از دریافت این ترافیک، تدابیر لازم در جهت کارایی مناسب سایت اندیشیده شود. شرکتی که هاست را از آن خریداری می‌کنید باید توانایی رسیدگی به تعداد بازدیدکنندگانی را که مد نظر دارید، داشته باشد (برای نمونه نباید به خاطر افزایش بیش از حد حجم ترافیک ورودی به سایت، دسترسی به آن مختل شود و این وظیفه‌ای است که شرکت ارائه‌دهندهٔ هاست به عهده دارد).
ایمنی: نکتهٔ مهم دیگری که به هنگام خریداری هاست باید مد نظر داشته باشید، ایمنی آن است. بدافزارها و ویروس‌ها می‌توانند لطمه‌ای جدی به اعتبار شما در اینترنت وارد کنند. بنابراین بهتر است هنگام انتخاب شرکت ارائه‌دهندهٔ هاست این مسئله را هم مد نظر قرار دهید و شرکتی که انتخاب می‌کنید، تا حدودی ایمنی سایت شما را تضمین کند (برخی شرکت‌ها این کار را با استفاده از افزونه‌های امنیتی انجام می‌دهند).
گرفتن بک‌آپ از اطلاعات سایت: هر لحظه ممکن است اتفاق و مشکل غیرمنتظره‌ای پیش بیاید و گریزی از این گونه مسائل نیست. در چنین زمانی، اگر از قبل از اطلاعات سایت‌تان بک‌آپ گرفته باشید، می‌توانید فایل‌ها و اطلاعات از دست رفته را برگردانید. زمانی که می‌خواهید شرکت ارائه‌دهندهٔ هاست‌تان را انتخاب کنید، این مسئله را هم مد نظر داشته باشید و ببینید امکانی برای گرفتن بک‌آپ در اختیارتان قرار می‌دهند یا خیر.
نکته: اگر قصد استفاده از نرم‌افزارها یا سرویس‌های سایت‌ساز را دارید، این نکته را به خاطر داشته باشید که بعضی از آن‌ها دامنه و هاست را هم در قالب پکیجی در کنار سرویس یا نرم‌افزار خود ارائه می‌کنند. در واقع دریافت دامنه و هاست برای استفاده از خدمات‌شان اجباری است، بنابراین پیش از دریافت این‌گونه خدمات این مسئله را هم مد نظر داشته باشید تا بابت چیزی که نیاز ندارید، هزینه‌ای پرداخت نکنید.
خودتان کار ساخت و راه اندازی سایت را به عهده بگیرید (DIY)
چند روش متفاوت وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید خودتان کار ساخت سایت را به عهده بگیرید. در این مقاله به ذکر دو روش پرکاربرد برای این کار بسنده می‌کنیم: اولی استفاده از سایت‌سازها و دیگری استفاده از وردپرس است.
استفاده از سایت‌ساز
اگر از دانش فنی لازم برای ساخت و راه اندازی سایت برخوردار نیستید و امکان هزینه کردن برای به خدمت گرفتن افراد متخصص در این کار را ندارید، می‌توانید از سایت‌سازها استفاده کنید. ابزارهای مختلفی برای این کار وجود دارند که از آن جمله می‌توان به «GoDaddy» و «Wix» اشاره کرد که از سایت‌سازهای پراستفاده و محبوب هستند. می‌توانید با استفاده از این ابزارها به سایت خود عکس اضافه کنید، صفحه‌ها را سفارشی‌سازی کنید، اطلاعات سایت را با فیسبوک ادغام کنید، امکانات مربوط به بازاریابی ایمیل را به سایت‌تان اضافه کنید و از برخی امکانات دیگری که در اختیار شما می‌گذارند استفاده کنید. کار با این ابزارها نسبتا ساده است و محیط دوستدار کاربری دارند. حتی می‌توانید کار ساخت سایت را با موبایل هوشمند خود انجام دهید (این کار کمتر از یک ساعت زمان خواهد برد). به‌علاوه برخی از این سایت‌سازها به‌صورت خودکار سایت‌تان را برای موتورهای جستجو بهینه‌سازی می‌کنند و باعث بالا رفتن رتبهٔ سایت می‌شوند.
توصیهٔ ما در این باره: اگر تازه اقدام به راه اندازی کسب‌وکار خود کرده‌اید یا فعالیت‌هایتان چندان گسترده نیست، استفاده از سایت‌سازها برای شما انتخابی عالی خواهد بود و می‌توانید با استفاده از آن‌ها در سریع‌ترین زمان ممکن در اینترنت حضور پیدا کنید. استفاده از ابزارهای سایت‌ساز ساده است و به دانش فنی چندانی برای به‌کارگیری‌شان نیاز نخواهید داشت.
استفاده از وردپرس
اگر می‌خواهید دست‌تان برای طراحی و ساخت سایت بازتر باشد و بر بخش‌های بیشتری کنترل داشته باشید، می‌توانید از وردپرس استفاده کنید. البته فراموش نکنید که استفاده از وردپرس، در مقایسه با سایت‌سازها نسبتا به دانش فنی بیشتری نیاز دارد. البته منظور از این دانش فنی فعالیت‌های مربوط به کدگذاری و… نیست، اما تعداد زیادی افزونه، ویژگی‌ها و قابلیت‌های مختلف در وردپرس وجود دارد که با استفاده از آن‌ها می‌توانید کارایی فعالیت‌ها را بهبود بدهید (البته اگر وقت کافی برای یاد گرفتن چگونگی استفاده از آن‌ها را داشته باشید). بیش از شصت میلیون نفر برای ساخت و راه اندازی سایت‌شان از وردپرس استفاده کرده‌اند، بنابراین اگر به جمع این افراد بپیوندید، منابع اطلاعاتی کافی برای استفادهٔ مناسب از آن را در اختیار خواهید داشت. برخی از ابزارهای سایت‌ساز هم دارای سیستم مدیریت وردپرس هستند که می‌توانید مورد استفاده قرار دهید (برای نمونه ابزار سایت‌ساز GoDaddy).
توصیهٔ ما در این باره: اگر می‌خواهید دست‌تان به هنگام طراحی سایت بازتر باشد و بخش‌های مختلف آن را به صلاحدید خود سفارشی‌سازی کنید، استفاده از وردپرس انتخاب ایده‌آلی برای شما خواهد بود. هزاران افزونه و امکانات مختلف در وردپرس وجود دارد که می‌توانید با استفاده از آن‌ها کارایی بخش‌های مختلف سایت‌تان را بهبود بدهید. البته تمامی این‌ها در صورتی است که زمان کافی برای آشنا شدن با محیط وردپرس و یاد گرفتن چگونگی کار کردن در بخش‌های مختلف آن را داشته باشید.
توصیه‌هایی برای زمانی که قصد دارید خودتان کار طراحی سایت را انجام دهید
سعی کنید به‌هنگام طراحی سایت از توصیه‌های زیر استفاده کنید:
تا حد امکان از طراحی ساده و واضح استفاده کنید.
از طرح رنگی استفاده کنید که با برند یا لوگوی شما همخوانی داشته باشد.
سعی کنید از عکس‌هایی استفاده کنید که کیفیت و وضوح بالایی داشته باشند.
فونت و قلم متن را به‌گونه‌ای انتخاب کنید که خوانا باشد.
بازدیدکنندگان به‌سادگی بتوانند به بخش‌های مختلف سایت دسترسی پیدا کنند.
محتوای باکیفیت در سایت خود قرار دهید.
حتما در سایت‌تان صفحهٔ «تماس با ما» را لحاظ کنید.
کاربران موبایل هوشمند بتوانند به‌سادگی از سایت‌تان استفاده کنند.
در جای‌جای سایت‌تان دائما لینک‌هایی قرار بدهید که بازدیدکنندگان را به صفحه‌های شما در شبکه‌های اجتماعی هدایت کنند.
سایت را برای موتورهای جست‌وجویی نظیر گوگل بهینه‌سازی کنید.
کار ساخت و راه اندازی سایت را به فرد متخصص در این زمینه بسپرید (DIFM)
اگر قصد دارید تمام تمرکز و توجه‌تان را معطوف به فعالیتی کنید که در آن تخصص دارید و کسب‌وکار خود را به سمت محقق کردن اهداف‌تان هدایت کنید، و البته اگر هزینهٔ لازم برای این کار را دارید، می‌توانید وظیفهٔ ساخت و راه اندازی سایت را به فرد متخصص در این زمینه بسپارید. طراحی سایت هم مانند هر کار دیگری به دانش و تخصص خود احتیاج دارد و همان‌گونه که شما در پیشبرد فعالیت‌های مربوط به کسب‌وکار خود تخصص دارید، طراح‌های حرفه‌ای سایت هم مهارت‌ها و استعداد منحصربه‌فردی دارند که در کارشان مورد استفاده قرار می‌دهند. با این اوصاف، اگر زمان یا تخصص کافی برای همگام ماندن با دنیای طراحی سایت را که دائما در حال تغییر و پیشرفت است ندارید، بهتر است به فکر به خدمت گرفتن متخصص طراحی سایت باشید، اما همانند هر تصمیم مرتبط با کسب‌وکار دیگری، پیش از گرفتن تصمیم نهایی در این مورد باید خوب تحقیق کنید. اگر می‌خواهید طراح متخصصی را به خدمت بگیرید یا با شرکت طراحی بخصوصی قرارداد ببندید، بهتر است سؤالاتی را که در ادامه مشاهده خواهید کرد مد نظر داشته باشید:
طراح مد نظر شما قبلا برای چه کسانی کار کرده است؟
ساکن کجا است؟
بابت طراحی سایت چقدر دستمزد دریافت می‌کند؟
آیا طی روندی منظم اقدام به به‌روزسازی سایت‌تان می‌کند؟ برای این کار چقدر دستمزد می‌گیرد؟ آیا به شما امکان دسترسی به بخش‌های مرتبط با به‌روزسازی را خواهد داد؟
چه مهارت‌های دیگری دارد (برای نمونه، تولید محتوا، طراحی، کدگذاری و …)؟ می‌توانید او را در محیط کاری خود به خدمت بگیرید یا باید کار طراحی را برون‌سپاری کنید؟
آیا درک مناسبی از حوزهٔ کاری‌تان دارد؟
آیا دربارهٔ بخش‌های دیگری نظیر شبکه‌های اجتماعی، سئو و … هم اطلاعات دارد؟
آیا می‌تواند سایت‌تان را به‌گونه‌ای طراحی کند که کاربران موبایل‌های هوشمند هم بتوانند از آن استفاده کنند و به‌طور کلی، پاسخ‌گوی نیازهای بازدیدکنندگان باشد؟
پیش از آنکه اقدام به همکاری با شرکت یا طراح سایت کنید، بهتر است جوابی برای این‌گونه سؤالات پیدا کنید و پیامدهای تصمیم خود را به‌خوبی مورد ارزیابی قرار دهید. نکتهٔ مهم دیگر این است که با شخص یا شرکتی که همکاری می‌کنید، دائما در ارتباط باشید و به‌خوبی نقطه‌نظرهای یکدیگر را درک کنید.
نگاهی اجمالی به آنچه در این بخش مورد بررسی قرار دادیم
پیش از آنکه به سراغ مرحلهٔ بعدی کار بروید، حتما باید فعالیت‌های زیر را انجام داده باشید:
مشخص کرده باشید که خودتان قصد طراحی و راه اندازی سایت را دارید یا از تخصص دیگران برای این منظور استفاده خواهید کرد؛
انتخاب‌های مختلفی را که پیش رو دارید با یکدیگر مقایسه کرده باشید؛
اگر خودتان وظیفهٔ طراحی سایت را به عهده گرفتید، مشخص کرده باشید که از سایت‌ساز برای این منظور استفاده خواهید کرد یا وردپرس؛
اگر قصد داشتید این وظیفه را به متخصص بسپرید، پیش از به خدمت گرفتن طراح یا بستن قرارداد با شرکت‌های طراحی سایت راجع به سابقهٔ کاری آن‌ها و مسائل دیگری که عنوان شدند تحقیق کرده باشید.
دکتر شهداد شعبانی
دیدگاهتان را بنویسید