یکی از معضلات رو به افزایش دنیای معاصر امروزی بحث ناباروری زوجین است. در شرایطی که زوجین، نابارور هستند یکی از راه حل‌های موجود استفاده از راهکار اهدای جنین است. برای اهدای جنین شرایط و مراحلی لازم است و همین‌طور برخی مدارکی که باید به تأیید پزشک مورد اعتماد قوه‌ی قضائیه (پزشکی قانونی) برسد. درخواست اهدای جنین و بررسی وجود شرایط لازم و در نهایت صدور مجوز برای آن با دادگاه خانواده است.
۱۰. تغییر جنسیت
یکی از مواردی که در صلاحیت دادگاه خانواده قرار دارد، بحث تغییر جنسیت است. گاهی اتفاق می‌افتد که شخصی دارای رفتارهای غالب جنس مخالف خود است. این نوع رفتارها یک نوع اختلال محسوب می‌شوند که در صورت وجود شرایط خاصی که باید به تأیید پزشکی قانونی برسد، چنین شخصی می‌تواند از دادگاه خانواده درخواست تغییر جنسیت کند. رسیدگی به این درخواست و بررسی وجود شرایط لازم برای آن، یکی دیگر از موارد صلاحیت دادگاه خانواده است.
مهم‌ترین ویژگی‌های قانون جدید حمایت از خانواده چیست؟
با وجود آن که بسیاری از مباحث حوزه‌ی خانواده قبلا هم در قوانین مختلف مطرح بوده است، اما تصویب قانون جدید حمایت از خانواده دارای برخی ویژگی‌هایی است که یا قبلا مطرح نبوده است یا به شکل کنونی مطرح نشده بود. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های این قانون عبارتند از:
۱. به منظور رسیدگی به امور و دعاوی خانوادگی، شعبه‌ی دادگاه خانواده ایجاد شده است تا رسیدگی به این امور با سرعت و تخصص بیشتری انجام شود و حضور قاضی مشاور زن نیز الزامی شده است. با توجه به این که هسته‌ی اصلی خانواده را زن و مرد تشکیل می‌دهند لذا در مرحله‌ی رسیدگی و حل و فصل اختلافات نیز حضور نمایندگانی از هر دو جنس می‌تواند خواسته‌های هر دو طرف را تا حدودی مدنظر قرار دهد.
۲. با توجه به اهمیت خانواده، در قانون جدید از مراکز مشاوره‌ی خانواده در کنار محاکم خانواده نام برده شده است.
۳. نکته‌ی مهم بعدی پیرامون این قانون جدید، بحث موارد الزامی ثبت نکاح موقت (صیغه) است. قبلا ثبت نکاح موقت الزامی نبود اما مطابق قانون جدید در سه مورد ثبت نکاح موقت الزامی شده است. این سه مورد عبارت است :
- باردارشدن زوجه؛
- توافق طرفین؛
- شرط ضمن عقد. (به این معنا که طرفین یا یکی از آنها در ضمن عقد نکاح شرط کنند که ازدواج موقت آنها باید ثبت شود).
۴. یکی دیگر از ویژگی‌های قانون جدید موضوع بحث برانگیز مهریه است. مطابق قانون جدید مهریه تا ۱۱۰ سکه‌ی تمام بهار آزادی یا معادل آن دارای ضمانت اجرای کیفری (حبس) شده است و مازاد بر آن ضمانت اجرای حبس نخواهد داشت و صرفا اگر زوج دارای اموال باشد می‌توان آنها را توقیف نمود در غیر این صورت ضمانت اجرای کیفری نخواهد داشت. صرف نظر از این که با این رویکرد موافق باشیم یا خیر، این تدبیر در راستای کاهش جمعیت کیفری در زندان‌ها صورت گرفته است.
۵. و در نهایت آخرین موضوع مهم این قانون، بحث حقوق و مستمری است که دارای تحول و تغییرات عمده‌ای شده است. مطابق قانون جدید حمایت از خانواده زوجه‌ی دائمِ مرد متوفی از حقوق وظیفه و یا مستمری متوفی برخوردار می‌شود و ازدواج مجدد زن مانع از دریافت این حقوق نیست و در صورت فوت شوهر بعدی و تعلق حقوق به زن، یک حقوق به او داده می‌شود اما بیشترین حقوق وظیفه یا مستمری ملاک عمل خواهد بود. همچنین دریافت هر نوع حقوق وظیفه یا مستمری توسط خود زن مانع از دریافت حقوق متوفی نخواهد بود. این اصلاح در بحث حقوق وظیفه و مستمری تغییرات بسیار مفیدی در وضعیت اقتصادی زنانی به وجود آورده است که همسرانشان حقوق بگیر بودند و فوت کردند. چرا که تا قبل از این اصلاحات زنان مجبور بودند که میان ازدواج مجدد یا دریافت حقوق همسر متوفی خود یکی را انتخاب کنند اما با این تغیرات به عمل آمده اکنون از چنین محدودیتی بر خوردار نیستند و ازدواج مجدد آنها مانع از دریافت حقوق همسر متوفی آنها نیست.
تهیه شده: chetor.com
دکتر شهداد شعبانی
دیدگاهتان را بنویسید