۱. باید قانونی باشند.
۲. شخصی باشند (یعنی فقط مرتکب، مجازات شود). مگر استثنا مسئولیت عاقله (مسؤلیت ناشی از فعل غیر) که تعریف مختصری ارائه میکنیم؛ مسئولیت عاقله حکم قراردادی اجتماعی را در میان قبایل پیش از اسلام داشته که پس از اسلام هم ابقا شده است. به این معنا که اقوام و قبیله فرد نیز مسئول اعمال و جرایم او هستند که به نظر میرسد در دنیای امروز نیاز به کمی تجدیدنظر دارد. این مسئولیت در جنایات خطای محض و قتل مطرح میشود. برای مثال: «… درصورتی که مرتکب مالی نداشته باشد در خصوص قتل عمد، ولی دم میتواند دیه را از عاقله بگیرد…» البته این مسئولیت در عناوینی محدود شده است که به تفصیل در قانون آمده.
۳. فردی باشند (یعنی متناسب با خصوصیات مرتکب باشد).
۴. مساوی باشند؛ در قبال هرکس که مرتکب جرم مشابهی شده است.
در قانون مجازات اسلامی، ٤ نوع مجازات داریم: حدود،قصاص، دیات، و تعزیرات.
مجازات واکنش جامعه و سیستم حقوقی به انجام عملی مغایر با قانون است.
دکتر شهداد شعبانی
دیدگاهتان را بنویسید