منظور از آن، پاک کردن بخش هایی از نوشته با وسایلی مثل پاک کن، لاک غلط گیر و… است. در این مصداق از جرم جعل حتی می‌توان سند یا نوشته‌ای را اثبات کرد (در مقابل ابطال)؛ مثل اینکه مهر «باطل شد» از روی گذرنامه پاک شود یا خطی که به معنای بطلان یک نوشته بوده است امحا گردد.
۷. تقدیم یا تأخیرِ تاریخ سند نسبت به تاریخ حقیقی آن
منظور این است که شخصی، پس از تنظیم شدن یک سند، تاریخ مندرج در آن را جلو یا عقب بیندازد. مثلا شخصی قابلیت تعقیب کیفری چک بلامحلی را از دست داده و با جلو انداختن تاریخِ آن این حق را به خود باز می‌گرداند.
۸. الصاق نوشته‌ای به نوشته‌ی دیگر
در این حالت، بخش‌هایی از یک نوشته به بخش‌هایی از نوشته‌ی دیگر الصاق شده تا آنچه نهایتا به وجود می‌آید، نوشته‌ی واحدی تصور شود؛ به هر طریقی از قبیل منگنه کردن، صحافی، چسباندن و … .
۹. به‌کاربردن مهر دیگری بدون اجازه‌ی صاحب آن
در اینجا، مرتکب مهر دیگری (شخص حقیقی یا حقوقی) را بدون اجازه‌ی صاحب آن مورد استفاده قرار می‌دهد، یعنی آن را ذیل سند یا نوشته‌ای به کار می‌برد.
لازم به ذكر است تغییر در صورتی جعل محسوب می‌شود که بر روی یک سند یا نوشته‌ی اصیل و معتبر واقع شود، و نه بر روی یک مدرک جعلی یا غیرمعتبر. بدین ترتیب، اگر کسی تاریخ یا نامِ ذکرشده بر روی یک مدرک ذاتا مجعول را تغییر بدهد یا نام و تاریخی را که دیگری قبلا تغییر داده است، مجددا تغییر بدهد، مرتکب جعل نخواهد شد. ولی هرگاه کسی «تاریخ» مندرج بر روی یک سندِ اصیل را تغییر داده باشد و بعدا شخص دیگری «نام» مذکور در آن را تغییر بدهد، عمل هر دو نفر جعل خواهد بود.
توضیح مصادیق جعل در اینجا تمام می‌شود اما باید این موضوع را در نظر داشته باشید که ماده‌ی ۵۲۳ قانون مجازات اسلامی که در ابتدا بیان شد، هرگز نمی‌تواند مبنای محکومیت و مجازات یک متهم قرار بگیرد، زیرا مجازاتی در خود ماده پیش‌بینی نشده است، مگر اینکه در موارد دیگری به‌طور خاص مجازات آنها تعیین شده باشد.
دکتر شهداد شعبانی
دیدگاهتان را بنویسید