به پدر و جد پدری (که منظور پدر بزرگ پدری طفل است) اصطلاحا در علم حقوق ولیِ قهری میگوییم. این اولیای قهری میتوانند برای زمان بعد از فوت خود نیز فردی را به عنوان وصی برای ادارهی امور طفل برگزینند. اگر کودکی، پدر و جد پدری نداشت و هیچ کدام از آنها نیز برای کودک وصی انتخاب نکرده باشند، پس از فوت پدر و جد پدری، دادگاه اقدام به تعیین قیم برای کودک میکند. نکتهای که باید مورد توجه قرار گیرد این است که منظور از حضانت، نگهداری و تربیت کودک است و منظور از قیمومت ادارهی امور و اموال کودک است و دو نهاد حضانت و قیمومت جدا از هم و متفاوت هستند.
گاهی نیز فردی برای مدتی مفقود میشود. برای ادارهی امور این فرد مفقود، لازم است که دادگاه شخص امینی را تعیین کند تا در مدت غیبت، اقدام به ادارهی امور فرد غایب کند و همینطور ممکن است برای ادارهی امور محجورین و حمایت از آنان نیز فردی امین تعیین شود. رسیدگی به کلیهی این امور و اختلافات ایجاد شده و تعیین افرادی با عنوان قیم، امین، و ناظر با دادگاه خانواده است.
۸. سرپرستی کودکان بیسرپرست
در جامعه تمامی کودکان از نعمت داشتن والدین یا والدین مناسب برخوردار نیستند. برخی از کودکان یا والدینی ندارند یا والدینی دارند که صلاحیت نگهداری از آنان را ندارند مثلا والدینی که اعتیاد شدید یا انحرافات رفتاری یا محکومیتهای کیفری سنگین دارند. به اینگونه کودکان، اصطلاحا کودکان بیسرپرست یا بدسرپرست میگوییم که عمدتا در مراکز بهزیستی نگهداری میشوند. در چنین شرایطی اگر زوجینی که شرایط مناسب برای نگهداری از اینگونه کودکان را دارند، بخواهند از آنها مراقبت کنند؛ باید درخواست خود را برای سرپرستی کودکان بیسرپرست در ابتدا به دادگاه خانواده ارائه کنند. کلیهی مباحث مربوط به سرپرستی کودکان بیسرپرست و نظارت بر آنها با دادگاه خانواده است.
دیدگاهتان را بنویسید