درست است که فراهمکردن امکان دورکاری در گروه مزیتهای قابلتوجهی دارد؛ ولی مشکلاتی هم دارد. بیشتر مدیران هنوز با چالشهای مدیریت کارکنان در زمان دورکاری آشنا نیستند. دورکاری از چند نظر با ساختار کاری معمول متفاوت است. چالشهای جدید و منحصربهفردی نیز در فرایند استخدام و مدیریت کارکنان وجود دارد که مدیران هرگز به آنها توجه نمیکنند.
بدون داشتن تجربۀ دورکاری، پیشبینی چالشهای پیش روی کارکنان دشوار است. در ادامه، کمی بیشتر درباره بعضی از چالشهای اصلی دورکاری توضیح میدهیم تا بهتر متوجه شوید کارکنان دورکار با چه مشکلاتی مواجه خواهند شد.
۱. تنهایی و انزوا
بیشک احساس تنهایی و انزوا یکی از سه چالش مهمی است که تمام دورکاران با آن روبهرو میشوند. تا وقتی دفتر کاری دارید پر از افرادی که هر روز اطراف شما هستند، تصور میکنید که معاشرت و تعامل با دیگران چیزی بدیهی و عادی است. معاشرت و بادیگرانبودن از ویژگیهای اصلی انسان است و تعجبی ندارد که عامل مهمی در سلامت باشد و علاوه بر سلامت روان، بر سلامت جسم نیز تأثیر بگذارد.
در مطالعهای در سال ۲۰۱۸، وقتی پژوهشگران موشها را از ساختار بسیار اجتماعی معمولشان جدا کردند و آنها را در انزوا قرار دادند، در سلولهای مغزی این حیوانات نشانههایی از آتروفی تعامل اجتماعی (social interaction atrophy) دیدند. یعنی وقتی موشها را از ساختار اجتماعی آنها جدا کردند، سلولهای مغزیشان شروع به ازبینرفتن کرد.
انزوا و تنهایی در انسانها نیز به همین اندازه زیانآور است. انزوای طولانیمدت در موارد شدید ممکن است به مشکلاتی مانند اضطراب و افسردگی منجر شود. شما بهعنوان مدیر کارکنان باید از این موضوع آگاه باشید و برای تعامل اجتماعی آنها با سایر اعضای گروه هر کاری میتوانید، انجام دهید. همچنین باید آنها را تشویق کنید از خانه بیرون بیایند، مثلا برای کارکردن به کافیشاپ یا مکانی برای کارکردن در کنار سایر همکاران بروند یا برای شرکت در رویدادها و گردهماییهای محل زندگیشان از خانه بیرون بروند.
۲. مشکلات ارتباطی ناشی از نبود نشانههای غیرکلامی
برقراری ارتباط با کارمندان یکی از چالشهای بدیهی در مدیریت کارکنان در دوران دورکاری است؛ ولی بعضی از این چالشهای ارتباطی چندان واضح نیست. مشکل صرفا ممکننبودن گفتوگو در راهرو یا گپزدن در دفتر کار نیست؛ بلکه عمیقتر است. وقتی شما و همکارانتان ارتباط چهرهبهچهرۀ کافی ندارید، فهم پیامهایی که ردوبدل میکنید، برایتان دشوارتر است. درک مفهوم پیام وقتی بهصورت متن باشد، سختتر است یا وقتی طرف مقابل را بهاندازۀ کارمندانی که حضوری در شرکت کار میکنند نشناسید.
براساس مفهوم فلسفیِ تیغ هنلون که نویسندهای به نام رابرت جی هنلون (Robert J. Hanlon) آن را ابداع کرده، باید هنگام برقراری ارتباط با دیگران «فرض را بر نادانی طرف مقابل بگذاریم و نه بر بدخواهی و سوءنیت او». این بدبینی بهخاطر هزاران سال تکامل و برنامهنویسی اولیۀ ماست که موجب شده هرچیزی را تهدیدی برای بقای خود فرض کنیم.
مشکل اینجاست که این سازوکار دفاعی طبیعی در محیط کاری مدرن کارایی چندانی ندارد. وقتی برای یکی از کارکنان پیامی میفرستید، زمانی ممکن است برداشتی منفی از پیام شما داشته باشد که بتواند آن را «تهدید» تلقی کند (مثلا انتقادی مطرح کنید، بازخوردی بدهید یا سؤالی بپرسید). همین حالت دربارۀ شما هم صادق است.
وقتی هیچیک از نشانههای غیرکلامی وجود نداشته باشد، نمیتوانید تشخیص دهید منظور از آنچه میبینید و میشنوید چیست. این موضوع موجب میشود مشکلات ارتباطی بهراحتی پیش آید. مانند این است که بخواهید تصمیم مهمی را فقط با ۷درصد اطلاعات لازم بگیرید. این همان کاری است که هر روز با چت و ایمیل با اعضای گروه دورکاری خود انجام میدهید.
به همین دلیل بهتر است گفتوگوهای طولانی را تلفنی انجام دهید. این کار، شما را از بسیاری از سوءتفاهمها نجات میدهد و کمک میکند تا همسو با یکدیگر پیش بروید و همدیگر را بهتر درک کنید.
۳. احساس بیرونبودن از جمع
بهطورکلی، احساس نادیدهگرفتهشدن در میان کارکنان دورکار بیشتر از کارکنانی است که در شرکت حضور دارند. کارکنان دورکار احساس میکنند که در جشنهای شرکت نادیده گرفته میشوند و یا به ارتقای شغلی و همچنین دیدگاههایشان بیتوجهی میشود.
در دورکاری، بسیاری از فرصتهای کوچک و بزرگ برای ارتباط برقرارکردن با همکاران و مدیران را از دست میدهید. علاوهبراین، احساس میکنید همگروهیهایتان شما را کمتر از سایر اعضای گروه درک میکنند. شاید همیشه احساس کنید مدیران به شما کمتر از کارکنانی که در شرکت حضور دارند، توجه میکنند. در بررسی کارکنان دورکار در سایت جستوجوی کار Indeed، ۳۷ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی اعتقاد داشتند دورکاری موجب میشود کمتر دیده شوند و دسترسی کمتری به مدیر شرکت داشته باشند.
البته این موضوع و سایر چالشها معمولا در گروههای دورکاری که کاملا پخش شدهاند و متمرکز نیستند، مشکل چندانی ایجاد نمیکند؛ چون در این گروهها همۀ اعضا، ازجمله مدیر گروه، چالشهای دورکاری را درک میکنند. ازآنجاکه در این گروهها همه دورکارند، ایجاد عادت های سالم و شناسایی مشکلات آسانتر است.
مطالعۀ دیگری که بهتازگی دربارۀ یازدههزار کارمند، در نشریۀ هاروارد بیزینس ریویو (HBR) منتشر شده، نشان داده است کارمندان دورکار بیش از سایر کارمندان احساس میکنند که از گروه بیروناند و تعلقی به گروه ندارند. نداشتن تماس نزدیک با افراد از شکلگیری اعتماد، ارتباط و هدف مشترک (سه مؤلفۀ نظامهای اجتماعی سالم) جلوگیری میکند.
مدیران میتوانند این چالش را نیز با برداشتن گامهایی مانند اعتماد سازی و برقراری ارتباط با کارکنان دورکار ازطریق صرف زمان برای شناختن آنها و برگزاری نشستهای یکبهیک اختصاصی و منظم هفتگی با هرکدام از آنها، برطرف کنند.