استراتژی، واژه ای که تا به الان کمتر کسی را می توان یافت که آن را نشنیده باشد. در فضاهای تخصصی و کاری هنگام استعمال کردن این واژه تعاریف مختلفی به اذهان مدیران و کارکنان می رسد:
- استراتژی بعنوان آمال و آرزو: بعنوان مثال “تلاش بمنظور کسب رتبه نخست در صنعت”. اما سوال اینجاست که ایا اول شدن در صنعت بعنوان یک معیار موفقیت آمیز شرکت و دستیابی به استراتژی مد نظر وی می باشد؟ چه بسیار شرکت هایی در سطح دنیا می شناسیم که در رتبه های 3 یا 4 صنعت خود قرار گرفته اند اما از نظر موفقیت به مراتب بهتر از رتبه نخست صنعت خود هستند. از نظر اقتصادی ” بازده سرمایه” معیاری است که می توان مشخص کرد که یک شرکت موفق است یا خیر.
- استراتژی بعنوان یک اقدام یا Action: بعنوان مثال “استراتژی ما ادغام است”. ادغام یک اقدام از یک استراتژی است؛ به بیان شفاف تر این گوشه ای از فعالیت هایی است که منجر به ثمر رسیدن استراتژی می شود.
- استراتژی بعنوان هر آنچه مهم است: بعنوان مثال” استراتژی مالی، فناوری اطلاعات و… به این صورت می باشد” هر کدام از واحدها استراتژی های خود را دارند؛ این به معنای وجود تعداد زیادی استراتژیست در شرکت می باشد که هر کدام دارای استراتژی منحصر به فرد خود هستند.
- استراتژی بعنوان چشم انداز: بعنوان مثال ” رضایت مشتری را همواره بالا ببریم” و یا ” بالابردن کیفیت زندگی انسان ها” این نمونه هایی از چشم اندازها و دورنمایی است که شرکت ترسیم می کند نه استراتژی.
- استراتژی بعنوان یادگیری: بعنوان مثال ” یادگیری مستمر در تمامی سطوح کارکنان” یا ” یادگیری محیط” مثال هایی که بعنوان یک فعالیت مطرح است نه استراتژی.
جالب است بدانید در تحقیقی که اخیرا توسط پژوهشگران در داخل کشور صورت پذیرفت نتیجه درخور توجهی بدست آمد؛ از 100 مدیر داخلی کشور سوال پرسیده شد که چگونه استراتژی را می پندارند؟ پس از گرداوری پاسخ های این عزیزان بترتیب امتیاز ( از بیشترین تا کمترین) استراتژی را بدین صورت تعریف کردند:
- تصمیمات حیاتی
- شراکت تجاری
- انعطاف پذیری
- اثربخشی
- جهانی شدن
- TQMمدیریت کیفیت جامع
- کارآیی
- یادگیری
- برون سپاری
در صورتیکه تمامی تعاریف بالا اشتباه می باشد؛ چراکه بعنوان مثال شرکت هایی دیده شده اند که کارایی خود را به میزان قابل توجه بالا بردند اما در مسیر نادرست. در واقع آن ها کارا بودند اما استراتژی محور نبودند.
در مطلب بعدی به این پرسش پاسخ میدهیم که پس با این تعاریف ، استراتژی چیست ؟
دکتر روح الله ابراهیم نژاد