اگر توليد علم در ايران را براساس شاخص‌هاي ISI به عنوان معتبرترين موسسه نمايه‌سازي توليدات علمي مورد سنجش قرار دهيم، مسلما توليد علمي ايران در دهه اخير رو به افزايش گذاشته است. اين افزايش هر چند ابتدا ناچيز بود ولي ناگهان سرعت چشمگيري پيدا كرده است و از توليد سه رقمي در سال 1990به توليد چهار رقمي در سال 2003 رسيده است كه خود حكايت از مرحله جديدي در توليدات علمي ايران دارد.
از آنجا كه موسسه اطلاعات از معتبرترين موسسات نمايه‌سازي در جهان بوده و اطلاعات و تحليل‌هاي كامل آن مي‌تواند صورت دقيقي از جايگاه علمي كشور ما به دست دهد، به بررسي توليد ايران براساس شاخص‌هاي اين موسسه مي‌پردازيم.
جايگاه ايران براساس تعداد مقالات نمايه شده در نمايه استنادي علوم محض (SCI) جدول شماره يك رتبه‌بندي 50كشور اول جهان از 150كشور براساس تعداد مقاله نمايه شده در SCI در سال 2003 را نشان مي‌دهد:
در سال 2003 در مجموع تعداد 1111369مقاله علمي در شاخه علوم محض (SCI) در سطح جهان ثبت شده است. ايالات‌متحده با حدود 239هزار مقاله (54/21درصد از كل توليد جهاني) بيشترين سهم را به لحاظ تعداد مقاله به خود اختصاص داده است و همچون گذشته فاصله چشمگير خود را با رقبا حفظ كرده است. ژاپن به عنوان كشور دوم با چاپ حدود 78هزار (7درصد) دومين سهم را دارد. آلمان، انگليس، فرانسه، چين و ايتاليا به ترتيب رتبه‌هاي سوم تا هفتم را به خود اختصاص داده‌اند. مجموعا هفت كشور اول حدود 50درصد و ده كشور اول حدود 60درصد از توليد علمي جهان را از لحاظ تعداد مقاله به خود اختصاص داده‌اند.
ايران در اين جدول رتبه 42 را به خود اختصاص داده است. در حالي كه در سال 1993 رتبه 55 را داشت، يعني در عرض 11 سال سيزده پله صعود داشته است و از توليد 04/0درصدي در سال 93 در جهان به توليد 25/0درصدي در سال 2003 رسيده است. اين مساله بيانگر افزايش چشمگير توليد علم در ايران طي دهه اخير مي‌باشد. در توليد مقاله‌هاي علمي نيز رشته شيمي با 8/31درصد از كل توليدات در بين رشته‌هاي مختلف علوم محض رتبه اول را دارا مي‌باشد. پزشكي دارويي با 8/24، مهندسي با 5/21درصد، فيزيك با 0/9درصد، رياضيات 2/7درصد، كشاورزي 0/3درصد و زيست‌شناسي 7/2درصد، مابقي توليدات علمي را در ايران دارا مي‌باشند.
مجيد وهابيان طهرانى
دیدگاهتان را بنویسید