مالیاتهای مستقیم خود به دو دستهی مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم میشوند که به شرح زیر هستند:
۱. مالیات بر دارایی
اساس و مبنای مالیات بر دارایی، ثروت مؤدی (مسئول پرداخت مالیات) است. مهمترین نوع مالیات بر دارایی که حتما شما هم نام آن را شنیدهاید، مالیات بر ارث است. مالیات بر ارث مالیاتی است که از اموال و داراییهای شخص که پس از فوت وی باقی میماند، دریافت میشود. درواقع زمانی که اموال شخص متوفی قرار است به وراث او منتقل شود، دولت از دارایی و ثروت درحال انتقال مالیات میگیرد. میزان مالیات بر ارث مطابق با مادهی ۱۷ قانون مالیاتهای مستقیم تعیین میشود که نسبت به اموال مختلف، متفاوت است. بهعنوان مثال نرخ مالیات بر ارث برای انواع وسایل نقلیهی موتوری ۲ درصد از قیمت وسیلهی نقلیه است (قیمت اموال را سازمان امور مالیاتی کشور اعلام میکند).
۲. مالیات بر درآمد
در این نوع از مالیات، درآمد افراد و شرکتها (و نه ثروت آنها) مبنای مالیات است. شاید بتوان گفت که مالیات بر درآمد اشخاص مهمترین نوع مالیات است. مالیات بر درآمد ممکن است به دو شیوهی متفاوت اخذ شود؛ بهعنوان مثال ممکن است که مالیات هر کدام از انواع درآمدها جداگانه دریافت شود (مثلاً مالیات بر حقوق و مالیات بر درآمد املاک) یا اینکه مالیات از مجموع درآمدهای شخص دریافت شود. در این صورت دیگر مهم نیست که منابع درآمد شخص چه هستند، از کل درآمد او به یک شیوه مالیات اخذ میشود. در این حالت صرفا درآمد یکسالهی شخص مالیاتدهنده (مؤدی) مهم است که از کل مبلغ به نرخ یکسان مالیات دریافت میشود. اما در روش اول، ممکن است که نرخ مالیات و شرایط مالیاتی متفاوتی بر هر دسته از منابع مالیات فرد حاکم باشد.
در قوانین مالیاتی ایران بهنوعی از ترکیب هر دو روش فوق استفاده شده است. با این وجود عمدتا (و برای اشخاصی که یک منبع درآمد دارند) مالیات بهشیوهی نخست اخذ میشود. به این ترتیب ما هم در اینجا مالیاتِ منابع مختلف درآمد را بهطور مختصر بررسی میکنیم.
دیدگاهتان را بنویسید